PETROL fiyatlarında devam eden düşüş küresel ekonomide genel bir iyimserlik sağlarken. 2015 yılı için de beklentileri Petroldeki düşüşün başta Avrupa ülkeleri olmak üzere petrol ithalatçı olan ve büyüme süreci tıkanan ekonomiler üzerinde canlandırıcı etki yapması bekleniyor. Nitekim IMF (Uluslararası Para Fonu) Başkanı ChrLıtinc Laganle düşen petrolün küresel ekonomiye itici güç olacağını ve ithalatçı ülkelerin büyümesine yüzde 0.81lik ek bir katkı yapabileceğini açıkladı. Iç piyasalar da düşen petrol fiyatları yeni parasal genişleme ve faiz indirimiyle yılsonu rallisi yaşıyor. Tahvil bono faizi tarihi düşük seviyelere geriledi.Borsa Istanbul ise 85 bin puanın üzerinde mili yaşayarak bu konjonktürdc çekim merkezlerinden birisi olmaya devam ediyor. Petrol fiyatındaki düşüş ekonominin iki önemli riski olarak görülen cari açık ve enflasyonda da düzelme etkisini şimdiden göstermeye başladı.
Reel sektörün açık pozisyonu da Eylül ayında geriledi. 2015 görünümüne yönelik iyimserlik son dönemde daha da belirginleşiyor. Geçmiş dönemde ana olarak karşımıza çıkan temel dengelerde petrol fiyatlarındaki düşüş nedeniyle iyimserlik sanıyor. Özellikle OPEC’in üretim miktarında değişiklik yapmama kararı orta vadeli enerji malicari açıkta makas daralıyor.
Uzmanlar bu yıl 100 dolar civarında gerçekleşeceği anlaşılan ortalama Bram petrol fiyatını 2015 yılında 85 dolar seviyesinde öngörüyor. Petrol fiyatlarındaki 15 dolarlık düşüş, enerji maliyetini 7.5 milyar dolar, cari açığı da 6 milyar dolar kadar aşağı çekecek. Bu doğrultuda. 2015 yılında enerji maliyeti 46 milyar dolar, cari açık ise 45 milyar dolar olarak gerçekleşecek. Başka bir ifadeyle GSYH’nin yüzde 5.3′ ü olacağı tahmin ediliyor. Enflasyonda ise, petrol fiyatlarındaki yüzde 15’lik düşüşün doğrudan etkisi 0.7 puan olacak. Buna kalem ekonomistler enflasyonda gıda liradan gibi enerji dışı risklerin de nasıl bir gelişme göstereceğinin izlenmesi gerektiğini düşünüyor.
Petroldeki düşüşün gecikmeli etkilerinin 2015 yılı ilk çeyreğinden itibaren belirgin şekilde görüleceği tahmin ediliyor. Yıllık bazda enflasyon ise yüzde 8.96’dan 9.15’c yükseldi. Kasım ayında gıda enflasyonu yüzde 0.21 ile önceki iki yılın aksine pozitif gerçekleşse de. son bey yıl ortalaması olan yüzde 0.41’in altında kaldı. Böylece, yıllık gıda enflasyonu yüzde 12.7’den 14.7’ye yükseldi. 2003 yılından sonraki en yüksek kasım gerçekleşmesi oldu. Aylık enflasyona en yüksek katkı, 0.29 puanla ve mevsimsel etkilede giyim ve ayakkabı grubundan gelmeye devam etti. Ikinci yüksek katkı 0.06 puanla mobilya ve ev aletleri grubundan gelirken, özellikle kurdan etkilenen kalemlerin yüksek ama kaydetmesi dikkat çekti. Mevcut durumda, petrol fiyatlarındaki düşüşü daha sınırlı takip eden akaryakıt fiyatlarındaki düşüş, ulaştırma grubundan aylık enflasyona 0.28 puan negatif katkı yarattı. Böylece, ulaştırma grubu yıllık enflasyonu yüzde 6.9’dan yüzde 5.1’e inerken, son dört ayda akaryakıt fiyatlarındaki düşüşün enflasyon üzerinde.